Chúng ta cần phải biết ơn khổ đau vì khổ đau vừa giúp ta ý thức được cái gì là hạnh phúc, vừa giúp khả năng chịu đựng trong ta lớn mạnh, để ta có thể phát tiết hết khả năng sinh tồn tiềm ẩn của mình:
– Nếu không bị lạc đường, ta sẽ khó biết rằng mình vốn rất sợ hãi.
– Nếu không bị người khác xúc phạm, ta sẽ khó biết rõ mức độ nóng giận của mình.
– Nếu không bị dối gạt, ta sẽ khó biết mình cũng rất dễ tổn thương.
– Nếu không bị bỏ rơi, ta sẽ khó thấy được tính yếu đuối và dựa dẫm của mình.
Chính nhờ bản năng sinh tồn biểu hiện mà giúp ta thấy rõ từng ngõ ngách sâu kín của phiền não tạo ra khổ đau. Để từ đó, giúp ta biết cách điều chỉnh lại tâm thức và nếp sống của mình sao cho hài hòa với sự vận hành của vũ trụ, và nhờ đó mà hiểu biết tình thương trong ta bừng nở.
Ta có thể đi giữa thăng trầm của cuộc đời này một cách thong dong tự tại mà không còn lo sợ những nghịch cảnh bất ngờ. Có thành thì có bại, có hợp thì có tan. Khổ đau vốn từ tâm sinh ra, mà cũng từ tâm diệt đi. Không ai có thể làm cho ta khổ được cả, nếu ta có hiểu biết đúng đắn và khả năng chấp nhận đủ lớn.
Sư Thích Minh Niệm